لایحه «قانون تحریم‌های ایران سال 2008» قرار است امروز برای اولین بار در کمیته امور مالی مجلس سنا مطرح و بررسی شود.براساس آنچه در پیش‌نویس این لایحه دیده می‌شود، رئیس جمهور آمریکا اجازه خواهد د اشت برای پیشبرد منافع کشورش، از اجرای برخی از مجازات‌های مندرج خودداری کند. این به آن معنا است که ضررهای تحریم ایران در آمریکا به حدی رسیده است که منافع آمریکا را نیز به خطر انداخته است؛ به بیان ساده‌تر هر چند دولت ایالات متحده آمریکا با ایجاد محدودیتهایی علیه جمهوری اسلامی ایران به‌دنبال پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خود است اما تحریم‌های آمریکا علیه ایران نتیجه‌ای معکوس در پیش گرفته و دامن آمریکا را نیز گرفته است. در پیش نویس این قانون که بی‌بی سی آن را منتشر کرده است، مفر دیگری برای اجرای آن پیش‌بینی شده. براساس یکی از بندهای این لایحه تمام مجازات‌هایی که در پیش‌نویس این لایحه آمده، درصورت تصویب، برای رئیس جمهور آمریکا الزام آور نیست و او می‌تواند از اجرای آن خودداری کند.
در این لایحه که بندی به‌منظور تهدید مشروط روسیه نیز در آن پیش‌بینی شده است ابطال موافقتنامه هسته‌ای که اخیرا دولت آمریکا با دولت روسیه منعقد کرده است (موسوم به موافقنامه 123) پیشنهاد شده، مگر آن که روسیه به همکاری‌های اتمی‌و نظامی‌خود با ایران خاتمه دهد. یکی از مجازات‌های مطرح شده در این لایحه، ممنوع شدن هرگونه کمک دولت آمریکا به ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) است. پیش نویس این لایحه از تاسیس یک بانک (مرکز) بین‌المللی سوخت هسته‌ای توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی‌حمایت می‌کند و مبلغ 15 میلیون دلار را به‌عنوان اعتبار برای برنامه‌های تبادل مردم به ویژه جوانان ایرانی و آمریکایی در نظر می‌گیرد.
این پیش نویس می‌خواهد دولت آمریکا را به ارائه فهرستی از شرکتهایی که بیش از 20 میلیون دلار در ایران سرمایه گذاری می‌کنند و در نتیجه مشمول تحریم‌های آمریکا می‌شوند، موظف کند. البته تمام مجازات‌هابی که در پیش‌نویس این لایحه آمده، درصورت تصویب، برای رئیس جمهور آمریکا الزام آور نیست. مجازات دیگر، مسدود شدن دارایی‌ها و اموالی است که در قلمروی آمریکا توسط دیپلمات‌های ایرانی یا سازمان‌های وابسته به ایران اداره می‌شود. سایر موارد مندرج در پیش‌نویس این لایحه عبارتند از: مجازات کمپانی‌های آمریکایی که با اطلاع قبلی و از طریق شرکت‌های کوچک‌تر وابسته به‌خود در خارج از آمریکا تحریم‌های موجود علیه ایران را نقض می‌کنند و همچنین مجازات مالی بانک جهانی به خاطر اعطای هرگونه وام به ایران.
نه خروج از آژانس و نه تعلیق اجباری
در حالی که سنای آمریکا سعی در ایجاد محدودیتهایی عیله فناوری هسته‌ای ایران دارد نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: آمریکا و متحدانش می‌خواهند به‌طور غیرقانونی ایران را به تعلیق غنی‌سازی اورانیوم وادار سازند ولی ایران هرگز تن به اقدام غیرقانونی نمی‌دهد.
دکتر علی اصغر سلطانیه که سه‌شنبه در سومین همایش بین‌المللی خاورمیانه عاری از جنگ افزارهای کشتار جمعی در مدرسه عالی مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن (سوآز) سخن می‌گفت، تاکید کرد: هدف دیگر آمریکا وادار کردن ایران به برخورد انفعالی و خروج از ان پی تی و آژانس است ولی ایران نه از ان پی تی و آژانس خارج می‌شود و نه به تعلیق اجباری غنی‌سازی تن می‌دهد. وی با اشاره به اینکه ایران در گذشته دو سال و نیم به‌طور داوطلبانه غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کرده بود، گفت: برخی از سیاستمداران غربی به جای تعلیق داوطلبانه به‌دنبال توقف کامل و غیرقانونی غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران هستند که طبعا این اقدام هرگز از سوی ایران مورد قبول واقع نخواهد شد. سلطانیه عنوان کرد: پرونده ایران در شرایطی به شورای امنیت ارجاع شد که مقررات رسما اعلام شده از سوی آژانس تنها دستیابی به سلاح هسته‌ای را توجیه‌کننده ارجاع پرونده هسته‌ای یک کشور به شورای امنیت می‌داند.
وی در پاسخ به کسانی که مدعی هستند جامعه بین‌المللی تامین سوخت هسته‌ای برای ایران را تضمین کرده است، گفت: برای نمونه حتی نیروگاه بوشهر نیز تاکنون تضمینی دائمی و حتی برای یک دهه در جهت تأمین سوخت خود دریافت نکرده است.
سلطانیه در پاسخ به ادعاهای مطرح شده مبنی بر ۱۸ سال پنهان کاری هسته‌ای ایران گفت: براساس مقررات اعلام شده ان.پی.تی، ایران موظف بوده تنها ۱۸۰ روز قبل از واریز کردن سوخت هسته‌ای به نیروگاه‌های خود، آژانس را از فعالیت‌هایش مطلع سازد، ولی ایران مدت‌ها قبل از این موعد قانونی به تعهدات بین‌المللی خود عمل کرده است. به گفته نماینده ایران در آژانس، در شرایطی که محمد البرادعی مدیرکل آژانس در گزارش اخیر خود صراحتا از رفع همه موارد ابهام در برنامه هسته‌ای ایران سخن گفته، آمریکا همچنان با قلدری از ضرورت توضیح ایران در این باره سخن می‌گوید.
دفاع در چهارچوب اِن پی تی
در حالی که خارج کردن ایران از اعتدا ل به‌عنوان راهکاری برای متوقف کردن فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران در دستور کار کشورهای غربی قرارگرفته است وزیر امورخارجه کشورمان تصریح کرد: در چهارچوب عضویت ما در اِن پی‌تی می‌توانیم از حقوق خودمان حمایت کنیم.
منوچهر متکی در مصاحبة اختصاصی را با شبکه i Télé در فرانسه درباره احتمال خروج ایران از اِن پی تی بیان داشت:ما دیپلماتها این طور به قضیه نگاه نمی‌کنیم. ما تمام تلاش خودمان را می‌کنیم تا مذاکرات به نتیجه برسد. به همین خاطر ما یک بستة پیشنهادی را ارائه دادیم اروپا هم یک بسته به ایران فرستاد شاید بتوان زمینه‌های مشترکی بین دو بسته پیدا کرد، آن وقت می‌توانیم مذاکرات واقعی جدی داشته باشیم. ما معتقدیم که در چارچوب عضویت ما در اِن‌پی‌تی می‌توانیم از حقوق خودمان حمایت کنیم.
